Kimler Gelir Vergisi Beyannamesi Vermelidir?

Türkiye’de gelir elde eden kişilerin vergi yükümlülüklerini yerine getirmesi için yıllık gelir beyannamesi verilmesi en kritik adımlardan biridir. Sürecin alanında uzman profesyonellerle birlikte yürütülmesi, bu yükümlülüklerin eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesi açısından önemlidir. Bu haftaki blog yazımızda, gelir vergisi beyannamesi yükümlülüklerini inceledik.

Gelir Vergisi Beyannamesi Nedir?

Gelir vergisi beyannamesi, gelir vergisi mükelleflerinin bir takvim yılı içinde elde ettikleri gelirleri beyan etmek amacıyla verdikleri resmi belgedir. Bu beyanname, GVK’da belirtilen  hükümlere göre düzenlenir. Gelir vergisi beyannamesi, mükelleflerin vergiye tabi gelirlerini, indirim ve istisnalarını, giderlerini ve diğer vergisel bilgilerini eksiksiz ve gerçeğe uygun şekilde bildirmelerini sağlar.

Gelir vergisi beyannameleri gerçek kişiler tarafından hazırlanır. Gelir vergisi beyannamesinin içeriği, mükelleflerin vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri gelir unsurlarının türüne, tutarına ve mevzuatta belirtilen diğer kriterlere göre değişiklik gösterir. Beyan edilen bilgiler hem gelir vergisinin hesaplanmasında hem ilgili vergisel yükümlülüklerin yerine getirilmesinde esas teşkil eder.

Kimler Gelir Vergisi Beyannamesi Vermekle Yükümlüdür?

Gelir Vergisi Kanunu’na göre, aşağıdaki 7 farklı gelir unsuruna sahip olanlar gelir vergisi ödemekle yükümlüdür:

• Ticari kazanç,

• Zirai kazanç,

• Ücret geliri,

• Serbest meslek kazancı,

• Kira gelirleri (Gayrimenkul sermaye iradı),

• Faiz ve temettü gibi menkul sermaye iratları,

• Değer artış kazancı ve arızi kazançlar gibi diğer kazanç ve iratlar.

Türkiye’de gerçek kişilerin elde ettikleri gelire göre yıllık gelir vergisi beyannamesi verme zorunluluğu bulunur. Ancak her gelirin otomatik bir beyanname verme zorunluluğu bulunmaz. Zorunluluk durumu gelirin türü, niteliği, tutarı, kaynağı gibi unsurlara bağlı olarak değişebilir. Gelir vergisi beyannamesi vermenin zorunlu olduğu durumlar aşağıdaki gibidir:

Kira Gelirleri (Gayrimenkul Sermaye İradı)

Sahip oldukları konutlardan veya iş yerlerinden kira geliri elde eden kişiler, aşağıdaki sınırları aşmaları durumunda gelir vergisi beyannamesi vermek zorundadır:

• 2025 yılında konut kiralarının yıllık gelirinin 47.000 TL’nin üstünde olması,

• İş yeri kiralarında, kiranın stopaj vergisiyle vergilendirilmiş olması halinde bile brüt kira gelirinin 230.000 TL’nin üstünde olması,

Eğer kişiler birden fazla gayrimenkulden kira geliri elde ediyorsa, bu sınırlar toplam kira geliri üzerinden hesaplanır.

Serbest Meslek Kazançları

Serbest meslek icra eden kişilerin yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeleri zorunludur. Avukatlar, mühendisler, mali müşavirler, doktorlar, diş hekimleri, yazılımcılar, sanatçılar ve danışmanlık hizmeti sunanlar bu kapsamda yer alır. Serbest meslek icra edenlerin belirli bir vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri brüt gelirleri, giderleri ve amortismanları da hesaba katarak bir kazanç defteri tutma yükümlülüğü bulunur. Yıllık gelir vergisi beyannamesi ise net kazanç üzerinden düzenlenir.

Ticari Kazanç Elde Edenler

Bilanço usulü veya işletme esasına göre ticari kazanç elde edenler ve basit usulde vergilendirilen berber, bakkal, manav gibi küçük esnaf ve sanatkarlar yıllık gelir beyannamesi vermekle yükümlüdür.

Yurt Dışından Elde Edilen Gelirler

Türkiye’de yerleşik olup aynı zamanda tam mükellef sayılan kişiler hem yurt içinden hem yurt dışından elde ettikleri gelirleri beyan etmek zorundadır. Eğer gelir elde edilen ülke ile çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması bulunuyorsa yurt dışında ödenen vergiler Türkiye’de mahsup edilebilir.

Arızi (Tek Seferlik) Kazançlar

Mal veya gayrimenkullerin tek seferlik satışı, miras kalan eşyaların satışı ya da yarışma ve ödül gelirlerinin belirlenen istisna sınırını aşması durumunda beyanname verilmesi gerekir. 2025 yılı için bu sınır 280.000 TL’dir.

Birden Fazla İşverenden Ücret Alanlar

Alınan ücretlerin toplamının birinci işverenden alınan ücreti aşması veya ikinci işverenden alınan tutarın 330.000 TL’yi aşması durumunda beyanname verme yükümlülüğü doğar. Aynı şekilde alınan toplam ücretin 4.300.000 TL’yi aşması durumunda da beyanname verilmelidir. Tek işverenden alınan ve stopajla vergilendirilen ücretler ise beyanname verme yükümlülüğü doğurmaz.

Gelir Vergisi Beyannamesi Nasıl Verilir?

Gelir vergisi beyannamesi, GİB’in (Gelir İdaresi Başkanlığı) web sitesinde yer alan hazır beyan sistemi üzerinden verilebilir. Gelir vergisi beyannamesi vermek için izlemeniz gereken adımlar şunlardır:

• www.gib.gov.tr adresine giriş yapın,

• “Hazır Beyan Sistemi” sekmesine gidin,

• e-Devlet şifrenizle giriş yapın,

• Gelir türünü seçerek sistemdeki bilgilerin kontrolünü yapın,

• Beyanı onaylayarak tahakkuk fişinizi alın.

Gelir vergisi beyannamesini de mali müşaviriniz aracılığıyla vermeniz de mümkündür. 

Muhasebe ve vergi süreçlerinizi tek platformdan yönetmenizi sağlayan Üstad, sektörel uzmanlık gerektiren alanlarda en doğru mali müşavirle eşleşmenizi sağlar. Mali müşaviriniz size en geç 2 saat içinde geri döner ve süreci sizin adınıza yönetir. Siz de Üstad’ın deneyimli mali müşavir kadrosuyla çalışarak gelir vergisi beyannamenizi hızlı şekilde verebilirsiniz.